Uzun bir maraton gibi olan, sabır gerektiren, kendi içindeki kuralları ve bazı yasaklarıyla zorlayıcı olsa da sonunda özgür ve mutlu bir gülümseme vadeden diş teli tedavisi, günümüzde binlerce kişinin başvurduğu diş hekimliği tedavileri arasında yer alıyor.
Çoğu kişinin ön yargı ile yaklaştığı ancak tedaviye başladığında anlatılanların çoğunun gerçeği yansıtmadığını gördüğü diş teli tedavisi, sonuçları itibariyle en çok fark yaratan uygulamalardan biridir. Özellikle de uzun bir süre çapraşık dişlerle yaşamak durumunda kalan kişiler için özgüveni tekrar kazanmanın uzun ama kesin yoludur.
Diş teli tedavisinin başarıya ulaşan bir yolculuk olması içinse bilinmesi gereken bazı ipuçları vardır. Bu noktada doğru hekim ile sürece başlamak, diş ve çenenin mevcut durumuna en uygun tedavi yaklaşımını belirlemek ve süreci sekteye uğratacak davranışlardan kaçınmak için bu ipuçları, kurtarıcı olabilir.
Hangi diş teli tedavisini uygulamalıyım?
Diş teli tedavisine başlamak isteyen herkesin aklında ‘Hangi diş teli yöntemini seçmeliyim’ sorusu oluyor. Kendi içinde birçok çeşidi olan diş tellerinin çalışma prensibi ise genellikle aynıdır.
Uygulanan teller, dişlere istenilen yönde baskı yaparak güç uygular. Belli bir süre boyunca devam eden bu süreç sonunda dişler, istenilen konuma gelir. Ancak diş tellerindeki çeşitler farklı özelliklere sahip olduğundan kişinin yaşı, konumu ve beklentisi bu noktada belirleyici oluyor.
Metal braketler, en sık gördüğümüz tel çeşitleri arasında yer alıyor. Özellikle de çocukluk döneminde başlanan tedavilerde tercih edilen metal braketler, oldukça sağlam ve diğer braket seçeneklerine göre tedavi süresini kısaltıyor.
Ortodontik tedavi süreci içerisinde metal braketlerin yanında, şeffaf braketler de kullanılabilmektedir. Şeffaf braketlerin üretiminde farklı materyal kullanılmaktadır. Akrilik, porselen, safir braketler en sık kullanılanları ve bilinenleridir.
Şeffaf braketler daha çok yetişkinler tarafından tercih edilen yöntem olarak dikkat çekiyor. Estetik açıdan çok daha iyi görünen şeffaf braketler dışarıdan zor fark ediliyor. Metallere göre daha hassastır, görece diş üzerinde daha fazla alan kaplamaktadır ve daha dikkatli bakım gerektiriyor.
Tüm bunların haricinde, tedavi süresinde değişikliklerin olması da kaçınılmazdır. Doğru braket seçiminde hekim yönlendirmesi ve görüşleri bu noktada önemlidir ve ön plana çıkmaktadır.
Bir diğer tel çeşidi ise lingual braketlerdir. Dişin arka kısmına yerleştirilen braketler sayesinde dışarıdan bakıldığında hiç gözükmezler. Ancak bu yöntem herkese uygulanamıyor, dişleri uygun olan hastalarda tercih ediliyor. Diş teli tedavisinde ayrıca şeffaf plaklar da son zamanlarda sıklıkla kullanılıyor. Telsiz ortodonti olarak adlandırılan bu yöntemde plaklar rahatlıkla takıp çıkarılabiliyor.
Yapılan araştırmalarda ağrı, hassasiyet gibi durumlara daha az şiddette neden olan şeffaf plaklar son zamanlarda, dijital diş hekimliğinin de ön plana çıkmasıyla daha fazla kullandığımız yöntemler haline gelmektedir.
Haftalık ya da hekim yönlendirmesine göre 2 haftalık süreçler içerisinde değiştirilen ve günde 20-23 saat kullanılan şeffaf plaklar her yaşta uygulanabilmektedir.
Diş telleri nasıl takılır?
Ortodonti tedavisi uzun bir süreç olduğundan öncesinde dişlerde ihtiyaç duyulan çürük, dolgu, kanal gibi işlemler gerçekleştirilir.
Ardından dişlere telleri sabitlemek için özel yapıştırıcılar uygulanır ve braketler dişe tutundurulur. Her yapıştırma işleminden sonra dişlere mavi ışık uygulanarak yapıştırıcı sertleştirilir. Ardından tel yerleştirir ve işlem tamamlanır.
Neden diş teli tedavisi yaptırmalıyım?
· Dişlerdeki çapraşıklarından kurtulup daha güzel bir gülüşe sahip olmak,
· Çarpış dişler yüzünden yaşanan dış kayıpları ve kırıklarının önüne geçmek,
· Doğru çiğneme fonksiyonu kazanmak,
· Yanlış konumlanan dişlerin, diş etlerine yaptığı baskıyı ve zararı önlemek,
· Çene bozukluklarına erken müdahale etmek,
· Yüzün ve çenenin görüntüsünü düzeltmek için diş teli tedavisi uygulanmalıdır.
Diş teli tedavisi sırasında nelere dikkat edilmeli?
Diş teli tedavisinin bir yasaklar dönemi olduğunu söylemek mümkündür ancak uygulanması istenen yasaklar normal şartlarda da dişin sağlığını korumak adına devam ettirilebilir. Çünkü hepsi ağız ve diş sağlığı için elzem olan kurallardır.
Buna göre;
· Diş ve ağız bakımı her zamankinden daha önemlidir. Besinler diş yüzeyine daha rahat tutunacağından her yemekten sonra mutlaka dişler fırçalanmalıdır.
· Diş fırçalama rutinine diş ipi ve ara yüz fırçası da eklenmelidir.
· Yapışkanlı yiyecekler tüketilmemelidir (sakız, jelibon, lokum, şekerlemeler, hurma…)
· Asitli içeceklerden uzak durulmalıdır (gazozlar, kolalar, enerji içecekleri…)
· Sert gıdalardan uzak durulmalı, sert sebze meyveler ince dilimler halinde yenmelidir. Unutulmamalıdır ki dört dilime bölünmüş bir tam elma, ince dilimlenmiş bir elma değildir. (kuruyemiş, kurumeyve, kızarmış ekmekler, sert sebze meyveler, patlamış mısır, cips, şekerler)
· Çekirdek ihtiva eden gıdalardan uzak durulmalı, beslenme açısından gerekli olan gıdalar, çekirdekleri ağız dışında çıkarıldıktan sonra tüketilmedir. (zeytin, erik, hurma)
Diş teli tedavisinden sonra nelere dikkat edilmeli?
Zorlu maratonun sonuna gelindiğinde yolun sonunda kişiyi, mutlu bir sonuç bekliyor olacak. Ancak kişi tel tedavisinde edindiği diş sağlığı alışkanlığını terk etmemeli ve pekiştirme tedavisinde de aynen devam ettirmelidir.
Pekiştirme aşaması da ortodontik tedavinin bir aşaması olarak kabul edilmeli, hekim yönlendirilmesiyle uygun zaman aralıklarında kontrollere gelinmesi ihmal edilmemelidir.
Pekiştirme tedavisi amacıyla ön dişlerin arka yüzeyine ince bir tel (retainer) yapıştırılmaktadır. Hastaya bir rahatsızlık vermemekle birlikte essix plaklar ile birlikte en ideal pekiştirme yöntemi olarak kabul edilmektedir.
Pekiştirme tedavisi için kullanılan plaklar düzenli olarak takılmalı, sabah ve akşam olmak üzere ılık su ile mutlaka yıkanmalıdır.
Önemli olan elde edilen başarıyı devam ettirmek olduğundan akıllara takılan her soru için diş hekimine danışılmalıdır.
Sağlıklı ve güzel gülüşler dileriz.
Saygılarımla
Uzm. Dt. Melike TOKMAK ATAPEK
