Biz ortodontistler çok uzun zamandır iskeletsel problemlerle savaşmaktayız. Bu iskeletsel problemlerin sebepleri bazı zamanlar genetik alt yapılar olabileceği gibi bazı zamanlarda da parmak emme, tırnak yeme gibi fena alışkanlıklar olabilmektedir.
Parmak emme bebeğin doğduğu andan beri var olan emme dürtüsünün devamında kendi parmağına ya da bir objeye ( battaniye) yönlenmesiyle devam eder. 4 yaşından önce parmak emmenin bıraktırılmasını hastalarımızın velilerine tavsiye ederiz. Bunlar için çeşitli yöntemler söz konusudur. Telkin, alışkanlık değiştirme, engelleme gibi yöntemlerin bir pedagog eşliğinde yapılmasının uygun
olduğunu düşünüyorum. Çocuklarımızı zorlayıcı, onlara bu bırakma dönemini kabus haline getirecek uygulamalar çok içimize sinmiyor.
Bu eylemlerin bıraktırılması için bazı apareyler uygulayabilmekteyiz. Örneğin engelleyici bir paravan çocuğun parmağını ağzına yerleştirdiğinde damak kubbesine bastırıp vakumlamasını önlemektedir. Bunun için de ideal yaş her zaman tartışmalıdır.
Peki çocuğumuz parmak emmeye devam ederse ne olur?
Parmak emmenin anatomisi gereği çocuklar genelde baş parmaklarını damak kubbesine bastırırlar böylece üst damakta derinleşme buna bağlı olarak üst çenede darlık oluşur. Parmağın vakumlama esnasında üst dişlere öne doğru bir baskı uygulaması sonucunda üst ön dişler ileriye doğru hareket eder, üst dudak kısalır. Üst ön dişler arasında boşluklar oluşup üst dişlerin eksen eğimleri artar. Ve bu dişler travmaya açık hale gelir. Üst çenenin öne doğru büyümesini durdurucu bir mekanizma olan üst dudağın ve yanakların doğru konumu ortadan kalkacağı için üst çenenin öne doğru büyümesi hızlanır. Bunun yanında alt dişlere aşağı yönde ve içe doğru bir baskı uygulanır. Arkaya ve geriye doğru harekete zorlanan alt çenenin de aksi gibi öne hareketi frenlenmiş olur.
Dolayısıyla bıraktırılmadığı takdirde, üst dişleri öne doğru fırlamış, üst çenesi dar ve önde, üst dudağı kısa, alt dişleri geride ve alt çenesi öne doğru büyüyemeyen yandan bakıldığında konveks bir profile sahip olurlar.
Öncelikli yaklaşımımız korucu ve önleyici yaklaşımlar olduğundan ailelerin çocukların parmak emme alışkanlıklarını farketmeleri ve erken dönemde sonlandırılması için adımlar atmaları hikayemizin bu şekilde ilerlemesini, belki de çocuğunuzun ağır ortodontik tedaviler görmesini engelleyecektir.
Saygılarımla,
Uzm. Dt. Melike TOKMAK ATAPEK
